Nasza misja

Dbamy o zdrowie psychiczne dzieci i młodzieży, promując profilaktykę i edukację w zakresie zdrowia

Realizujemy projekty badawcze, opracowujemy systemowe rekomendacje i szerzymy wiedzę, aby tworzyć bezpieczne i zdrowe środowisko dla przyszłych pokoleń

Precyzyjna diagnoza potrzeb rozwojowych dzieci i młodzieży szkół podstawowych

Dopasowane oddziaływania profilaktyczne oparte na naukowych podstawach

Ewaluacja i ocena skuteczności realizowanych programów profilaktycznych

Fundator

Diagmatic sp. z o.o.

Rada Fundacji

prof. dr hab. Maria Deptuła, dr hab. Krzysztof Ostaszewski, dr Wioletta Junik

Projekt KCPU

Fundacja Diagmatic została wykonawcą ogólnopolskiego projektu badawczego pod nazwą: „Identyfikacja psychospołecznych czynników ryzyka i czynników chroniących związanych z podejmowaniem zachowań ryzykownych przez uczniów szkół podstawowych w kontekście zmian demograficznych i społecznych w systemie edukacji w Polsce z uwzględnieniem uczniów z doświadczeniem uchodźstwa i migracji”.

Projekt realizowany jest na zlecenie Krajowego Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom w ramach Narodowego Programu Zdrowia na lata 2021-2025 ze środków Funduszu Rozwiązywania Problemów Hazardowych pozostających w dyspozycji Ministra Zdrowia (nr umowy 17O/KT/HN/DBMWM/2024).

Idea projektu

Żyjemy w dynamicznie zmieniającym się i niestabilnym świecie, nowe zagrożenia potęgowane są procesami globalizacji i postępu technologicznego. Doświadczenia cywilizacyjne ostatnich lat takie jak na przykład pandemia COVID-19, czy liczne konflikty zbrojne na całym świecie są tego żywym przykładem. Każdy kolejny kryzys doświadczany przez społeczeństwa pogarsza ich zdrowie psychiczne. Najbardziej bezbronne wobec skutków tych zagrożeń jest młode pokolenie. Liczne badania naukowe potwierdzają, że kondycja psychiczna dzieci i młodzieży ulega pogorszeniu z roku na rok. Ilustrują to chociażby wyniki badań nad rozmiarami zachowań ryzykownych dzieci i młodzieży z różnych krajów. Taka sytuacja wymusza na społeczeństwach intensyfikację oddziaływań profilaktycznych, mających na celu poprawę ich zdrowia psychicznego. Jednak by profilaktyka zachowań ryzykownych dzieci i młodzieży była skuteczna musi opierać się na naukowych podstawach i dowodach.

W polskim systemie edukacji rozwój takiej profilaktyki jest ograniczony deficytem aktualnej wiedzy o uwarunkowaniach zjawisk zagrażających zdrowiu psychicznemu uczniów i realizacji przez nich zadań rozwojowych oraz brakiem narzędzi diagnostycznych o ustalonych właściwościach psychometrycznych, które dostarczyłyby instytucjom edukacyjnym rzetelnych danych do zaprojektowania i realizacji adekwatnych oraz skutecznych oddziaływań profilaktycznych uwzględniających także obecność dużej liczby uczniów ukraińskich.Ekspertyza przeprowadzona przez naukowców skupionych wokół Fundacji Diagmatic ujawniła kilka kluczowych potrzeb, których zaspokojenie może przyczynić się do rozwoju skutecznej profilaktyki zachowań ryzykownych w systemie edukacji.

Potrzebne są:

  • wiedza z badań nad uwarunkowaniami zagrożeń zdrowia psychicznego i realizacją zadań rozwojowych na każdym poziomie kształcenia uczniów, by dostarczać praktyce edukacyjnej podstaw teoretycznych do projektowania oddziaływań profilaktycznych nastawionych na redukcję czynników ryzyka i na wzmacnianie czynników chroniących;
  • upowszechnianie wyników tego typu badań w środowiskach edukacyjnych, które mają coraz częściej ograniczone możliwości dostępu do nich;
  • powszechny dostęp do wystandaryzowanych i prostych w użyciu narzędzi badawczych umożliwiających przeprowadzenie wymaganej prawem diagnozy środowiska szkolnego pod kątem czynników ryzyka i czynników chroniących związanych z występowaniem zachowań ryzykownych dzieci i młodzieży.

Cele badań

Zidentyfikowanie czynników chroniących i czynników ryzyka związanych z podejmowaniem zachowań ryzykownych przez dzieci i młodzież oraz ustalenia rozmiarów tych zachowań, a także określenie związków między nimi na pięciu poziomach edukacji z uwzględnieniem narodowości badanych uczniów.

Przedmiot badań

To wybrane indywidualne i środowiskowe czynniki chroniące i czynniki ryzyka związane z podejmowaniem zachowań ryzykownych przez dzieci i młodzież oraz wybrane zachowania ryzykowne.

Grupa badawcza

Uczniowie z klas IV-VIII szkół podstawowych. Zaprojektowano udział około 3000 tysięcy uczniów z całej Polski, stanowiących reprezentatywną, losowo dobraną próbę badawczą.

Spodziewane rezultaty

  • Wzrost wiedzy na temat uwarunkowań zdrowia psychicznego i realizacji zadań rozwojowych uczniów z klas 4-8 szkół podstawowych i rozmiarów podejmowanych przez nich zachowań ryzykownych;
  • Rekomendacje pod adresem praktyki profilaktycznej w oświacie uwzględniające zjawisko wielokulturowości w szkołach, w których znajdują się dzieci z doświadczeniem uchodźstwa i migracji, wypracowane podczas seminarium naukowego poświęconego przedstawieniu i przedyskutowaniu wyników badań w oparciu o raport roboczy;
  • Zweryfikowanie koncepcji teoretycznej badań oraz zastosowanego protokołu badawczego;
  • Wskazanie szkołom możliwości przeprowadzania diagnozy czynników ryzyka i czynników chroniących oraz zachowań ryzykownych koniecznej do planowania ich działalności profilaktycznej.

Zespół badawczy

Zespół realizatorów to doświadczeni naukowcy z kilku ośrodków akademickich w kraju:
- prof. dr hab. Maria Deptuła - emerytowana profesor,
- dr hab. Beata Ziółkowska – Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy,
- dr hab. Krzysztof Ostaszewski – Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie,
- dr Karolina Appelt – Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu,
- dr Wioletta Junik – Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy,
- dr Aleksandra Jasińska - Maciążek – Uniwersytet Warszawski w Warszawie,
- dr Marek Muszyński – IFiS Polska Akademia Nauk,
- dr Tomasz Żółtak – Instytut Badań Edukacyjnych,
- zespół pracowników Fundacji Diagmatic, którym kieruje Karina Porębska.

Termin realizacji projektu

Od 2 kwietnia 2024 roku do 31 grudnia 2025 roku.